Društvo

MORAVSKI KORIDOR PUT KROZ ISTORIJU: Važna arheološka nalazišta uz trasu budućeg auto-puta u opštini Trstenik (VIDEO)

S. Babović

10. 08. 2022. u 12:30

MNOGOBROJNI atraktivni lokaliteti, koji svedoče o istoriji Trstenika i Srbije nalaze se nadomak budućeg Moravskog koridora.

МОРАВСКИ КОРИДОР ПУТ КРОЗ ИСТОРИЈУ: Важна археолошка налазишта уз трасу будућег ауто-пута у општини Трстеник (ВИДЕО)

Kuća Katića, Foto Arhiv OU

Jedan je doslovce na samoj trasi. Otkriven je ovog leta, kada su u ataru sela Selište, arheolozi pronašli ranoslovensko naselje. Veruje se da je iz 9. i 10. veka.

Iako je reč o retkom tipu naselja, lokaliteta na teritoriji zapadnomoravske opštine ima mnogo: Blagotin u Poljni (6. milenijum p.n.e.), Stragari u istoimenom selu (5. milenijum p.n.e.), antički lokaliteti na niskim rečnim terasama, na desnoj obali Zapadne Morave u selima Ribnik, Počekovina (potesi Grabak i Selište) i Stopanja, dok je na levoj obali lokalitet Šavran mala u Bogdanju, kao i lokaliteti u Velikoj Drenovi kod potesa Toponička reka i Panjak.

- Naš zadatak je da se napravi jedna strategija prikazivanja kulturno-istorijskih potencijala, da buduće posetioce, kojih će izvesno biti više sa izgradnjom koridora, informišemo kako bi znali šta mogu da očekuju, vide i čuju u našem lepom gradu i okolini - objašnjava za "Novosti" profesor istorije Ivan Nešić, opštinski većnik zadužen za kulturu.

- Broj putnika koji budu prolazili moravskom dolinom svakako će porasti, a gde se povećava broj posetilaca, tu raste i mogućnost razvoja.

Foto: Село Медвеђа, Фото С. Бабовић

POGLEDAJ GALERIJU

U Muzejskoj zbirci Narodnog univerziteta predlažu da boravak u Trsteniku počne od samog centra, gde se nalazi spomenik kneginje Milice, zaštitnice grada, a da se završi u manastiru Ljubostinja, izuzetnom verskom kompleksu, čiji je ktitor bila upravo udovica kneza Lazara Hrebeljanovića i gde je sa prvom srpskom pesnikinjom Jefimijom, našla pribežište posle Kosovskog boja 1389. godine.

- Odmah do spomenika kneginji nalazi se Crkva Svete Trojice, sa izdvojenim zvonikom od 33 metra, koji je jedan od pet najviših u Srbiji - kaže za "Novosti" istoričarka Jelena Vukčević.

- U tom krugu je zgrada prve trsteničke škole "Sveti Sava" iz 1873. godine, gde su danas sedišta Dečjeg odeljenja biblioteke, arhiva, Saveza boraca. Za vreme Prvog svetskog rata tu je bila rezervna vojna bolnica, gde se upokojio čuveni "crnorukac" i Apisov zaverenik, major Vojislav Tankosić. U nastavku je čuvena trgovačka kuća Katića, porodice koja je poslužila kao inspiracija piscu Dobrici Ćosiću.

Više značajnih istorijskih mesta tek čeka da se iskoristi u punom kapacitetu. Jedno od njih je utvrđenje Jerinin grad u Grabovcu, na levoj obali Zapadne Morave. Pored zida dužine oko 500 metara i odbrambenog rova dubine oko četiri metra, vidljivi su ostaci dve kule i tragovi manjih građevina. Pretpostavlja se da je tvrđava postojala tokom vizantijskog perioda, sve do 13. veka. Manastir Veluće sa crkvom Vavedenja Presvete Bogorodice s kraja 14. veka, Velika Drenova, selo gde je rođen Dobrica Ćosić (1921-2014), a detinjstvo proveo patrijarh German (1899-1991), takođe se kandiduju za značajne istorijske destinacije nedaleko od trase budućeg auto-puta.

Jelena Vukčević/Ivan Nešić, Foto S. Babović

LEGENDE OD BOGDANjE DO VAMPIRLIJE

ZALjUBLjENICIMA u neobičnu prošlost biće interesantno da posete, kada se za to stvore uslovi, i mesto Bogdanje, gde su u toku radovi na izgradnji manastira sa crkvom Svetog Đorđa, koju slikar Vladislav Titelbah prikazuje u "Srpskim ilustrovanim novinama" 1882. godine. Legenda kaže da je kneginja Milica baš u Bogdanji upoznala kneza Lazara. Još neverovatniju priču krije susedna Medveđa, gde su pre 290 godina lekari Habzburške monarhije eskshumirali i izveli obdukciju 17 tela iz straha meštana od vampira! Arnaut Pavle bio je nulti pacijent misteriozne epidemije, za koju je preplašen narod verovao da je vampir. I danas se u selu čuva kopija medicinskog izveštaja o obdukciji i prepričava legenda koja oživljava na brdu, koje se duže od dva veka zove Vampirlija.

ZBIRKA

I SAMA zgrada Muzejske zbirke istorijski je važno mesto. Tu se u 18. veku nalazila carinarnica, budući da je od 1718. godine Zapadna Morava predstavljala austrijsko-tursku granicu. U oslobođenom Trsteniku u 20. veku, ova zgrada bila je prva elektrocentrala. Zbirka sadrži arheološke, etnološke i zavičajne celine i čuva predmete od neolita do danas.

Ilustracija V. N.


BONUS VIDEO: SENZACIONALNO OTKRIĆE: Naselje iz 9. i 10. veka na granici Kruševca i Trstenika

Preporučujemo

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

Politika
Tenis
Fudbal
38 DANA DO GUBITKA DŽEPARCA Trampov sin poslao poruku Zelenskom - otkrio planove SAD za Ukrajinu? (VIDEO)

"38 DANA DO GUBITKA DžEPARCA" Trampov sin poslao poruku Zelenskom - otkrio planove SAD za Ukrajinu? (VIDEO)