HARIKINA I OVČENIKOVA SLIKE OTRGLE OD ZABORAVA: Od 32 crvenoarmejca ekshumirana sa gradskog groblja u Paraćinu, „lica“ dobila dva oficira
06. 06. 2025. u 09:00
NA Spomenik crvenoarmejcima na gradskom groblju u Paraćinu stradalim tokom oslobađanja naše zemlje u Drugom svetskom ratu, pre nekoliko dana postavljene su fotografije dva oficira, kapetana Mihaila Stepanoviča Harikina i mlađeg potporučnika Vasilija Fjodoroviča Ovčenikova.
Foto: Udruženje vojnig veterana Paraćin
Njihova imena prva su na spisku izginulih junaka sahranjenih na tom mestu, a slike su postavljene u okviru inicijative koju je pokrenuo Ruski dom u Beogradu da se utvrdi identitet i pronađu fotografije svih boraca Crvene armije stradalih na teritoriji Srbije, te da se obnove i sačuvaju spomen-obeležja podignuta u njihovu čast.
Ovim mukotrpnim i zahtevnim zadatkom bavi se Darija Vinogradova, kustos u moskovskom Centralnom muzeju Velikog otadžbinskog rata, istražujući po vojnim arhivima i dokumentaciji Ministarstva odbrane Rusije. Ona je prilikom postavljanja fotografija na spomenik u Paraćinu, u prisustvu predstavnika Ruskog doma, Ambasade RF, Rusko-srpskog humanitarnog centra iz Niša, lokalne samouprave i paraćinskih boračkih udruženja rekla da već desetak godina traži podatke o vojnicima i oficirima Crvene armije stradalim i nestalim u Jugoslaviji 1944. godine. I da su sa spiska od 32 sahranjena na paraćinskom groblju zasad nađene slike samo dvojice oficira.
Foto: Z. Rašić
Ova tema veoma je iscrpno obrađena u knjizi "Oslobođenje Paraćina u Drugom svetskom radu", objavljenoj prošle godine. Njen autor Mladen Stević, oficir u penziji, koji je i sam prisustvovao postavljanju fotografija, podseća da su aprila 1962. godine sa gradskog groblja u Paraćinu ekshumirana tela 32 borca Crvene armije i jednog iz dvorišta škole u Drenovcu. Njihovi posmrtni ostaci položeni su u zajedničku spomen-kosturnicu u Jagodini. Na spomeniku u se Paraćinu pak nalazi samo 13 imena i to su preminuli od posledica ranjavanja u Hirurško-terenskoj mobilnoj bolnici "Abramov". Ona se tada nalazila u Paraćinu, u tadašnjoj gimnaziji, sada OŠ "Radoje Domanović".
- Tu su ruski lekari lečili ranjenike koji su dovoženi uglavnom sa kraljevačkog fronta. Naime, pošto je to bila hirurška pokretna bolnica, ona je iz Zaječara premeštena u Paraćin prateći jedinice Crvene armije prilikom borbi za oslobođenje Boljevca i Lukova. Nakon što su te jedinice ušle u Paraćin bez borbe, nastavile su potom prema Trsteniku, Kruševcu i Kraljevu. U Kraljevu su borbe trajale sve do 29. novembra, još mesec i po od oslobođenja Paraćina, a ranjenici sa tog fronta su lečeni u bolnici "Abramov" - navodi Stević.
Kad je o pomenuta dva oficira reč, kapetan Harikin bio je pomoćnik komandanta za politički rad 6. gardijskog korpusa, koji se kretao iz pravca Niša prema Aleksincu i Paraćinu. On je nastradao 7. novembra, kad su američki avioni bombardovali rusku kolonu. Verovatno je bio ranjen i prevezen u paraćinsku bolnicu, gde je preminuo i na ovdašnjem groblju sahranjen. Drugi oficir, potporučnik, bio je pripadnik 12. inženjerijske jedinice koja je 21. novembra bombardovana na relaciji Stalać-Paraćin. Tu je on poginuo sa još šest vojnika iz te jedinice.
Stević objašnjava da su oni, prema ruskim vojnim izveštajima, bili najpre sahranjeni u tadašnjoj Ulici kralja Aleksandra u Paraćinu, a verovatno su potom izmešteni na gradsko groblje jer su odatle ekshumirani. On je istraživanjem uspeo da otkrije imena svih šest vojnika te inženjerijske jedinice i još trojice ranjenika, takođe preminulih u mobilnoj bolnici - ukupno devet boraca čija imena se ne nalaze na spomeniku.
- Mi iz paraćinskog Udruženja vojnih veterana upoznali smo Vinogradovu i ostale iz ruske delegacije sa našim saznanjima i da bi bilo pravedno da na spomeniku budu ispisana sva 32 imena. U knjizi koju smo im poklonili objavili smo ukupno 22 imena sa svim podacima, a nedostaje još deset, te smo ih zamolili da nastave da istražuju i pronađu i te bezimene. I da se na taj način odužimo crvenoarmejcima koji su u Srbiji izgubili živote - zaključuje Stević, uz zahvalnost Dariji Vinogradovoj koja je rekla da će nastaviti sa istraživanjima.
Projekat "Povratak lica"
PARAĆIN je šesto mesto u Srbiji - uz još tri grada i dva sela - gde su na spomenicima stradalih sovjetskih boraca postavljene fotografije do kojih je uspela da dođe Vinogradova u okviru ovog projekta sa nezvaničnim nazivom "Povratak lica". Niš je prvi grad u kom je fotografijama otrgnuto od zaborava 15 crvenormejaca, od ukupno 35 koji su izgubili živote od američkih bombi 7. novembra 1944. Ovaj projekat ujedno je i prilika da se isprave neke greške u pisanju imena i prezimena sovjetskih vojnika na brojnim spomen-obeležjima, naročito u ruralnim sredinama.
Pratite nas i putem iOS i android aplikacije
Pratite vesti prema vašim interesovanjima
Pročitajte više
VLAHOVIĆ OKONČAVA JUVEOVU KRIZU: Današnji rival "stare dame" je redovna mušterija srpskog centarfora
DVE ekipe koje su daleko od svojih ambicija sastaju se u derbiju nedeljanog programa Serije A na "Olimpiku" (20.45). Juventus stiže u Rim posle dva uzastopna poraza, dok Lacio i dalje bezuspešno traži konstantnost u drugom mandatu Mauricija Sarija.
26. 10. 2025. u 07:20
GRADONAČELNIK ZAGREBA OŠTAR: "Tompsonovi koncerti biće ZABRANjENI u prostorima u nadležnosti grada ako se ponovi ustaški pozdrav"
"KONSULTOVALI smo se i sa koalicijskim partnerima u Zagrebu, odnosno SDP-om, i oni se slažu sa ovim stavom. U sledećih nekoliko nedelja ćemo se dogovarati s Gradskom skupštinom oko pravila koja će važiti za sve izvođače i organizatore te propisati neprihvatljivost korišćenja tog ustaškog pozdrava i bilo kakav poziv na diskriminaciju i rasizam na koncertima i drugim događajima koji se odvijaju u prostorima kojima upravljaju gradska preduzeća i gradske ustanove - na sličan način kako je to primera radi propisano u pravilima UEFA za sportske događaje."
25. 10. 2025. u 14:01 >> 14:14
NAŠLI SU JE NA BUVLjAKU, DANAS IMA MILIONE I TELO BOGINjE: Životna priča lepotice iz Južne Amerike
MODNI svet i dalje prepričava kako su "Viktorijini anđeli" koračali su modnom pistom noseći čuvena anđeoska krila, ali svi se slažu da je poseban utisak ostavila zanosna Južnoafrikanka 37- godišnja Kendis Svonpul.
25. 10. 2025. u 10:38
GLADNA I PROMRZLA OD HLADNOĆE: Brena živela u teškoj bedi, a onda se sve promenilo
PEVAČICA Lepa Brena svoju karijeru počela je sa samo 16 godina...
26. 10. 2025. u 09:35
MALA DARA IZ JASENOVCA JE PORASLA: Biljana proslavila 18. rođendan (FOTO)
MLADA glumica Biljana Čekić napunila je 18 godina, a brojni prijatelji su joj čestitali.
25. 10. 2025. u 20:56
Koliko je vremena potrebno MOZGU da se oporavi od ALKOHOLA? Naučnici dali objašnjenje
NOVO istraživanje pokazalo je koliko je mozgu zapravo potrebno da popravi štetu izazvanu alkoholom, a radi se o mesecima.
26. 10. 2025. u 10:05
POKROVSK PRED PADOM, RUSKI VOJNICI U CENTRU GRADA: "Situacija je više nego kritična, ubijaju nam ljude"
NAJMANjE 250 ruskih vojnika nalazi se u Pokrovsku, gde učestvuju u uličnim borbama i ubijaju ukrajinske vojnike, posebno operatere dronova, prenosi Ukrajinska pravda pozivajući se na oficire iz dve brigade koje deluju u tom području.
25. 10. 2025. u 19:17
STIŽE ZIMA KAKVA SE VIĐA JEDNOM U STO GODINA? Meteorolozi odgovorili na spekulacije o "zimi veka"
NEMAČKI portali su preplavljeni informacijama o ekstremnoj zimi, ulicama prekrivenim snegom i ekstremnim vremenskim uslovima koji prete zemlji.
23. 10. 2025. u 17:38
"CECIN SINE, ĆUTI I UDARAJ, ZA BOLjE I NISI!" Voditeljka odbrusila Veljku - "Ozbiljan kompleks!"
NAKON što je bokser Veljko Ražnatović pokušao da ismeje performans voditeljke Jovane Jeremić, koji je upriličila tokom proslave njenog rođendana, ona mu je brzo javno uzvratila, u svom stilu.
26. 10. 2025. u 10:48
Najnovije iz rubrike
ZA DESETKU I UČI I ŽIVI! Milica Poljičak (24), student generacije Biološkog fakulteta u Beogradu
IMA samo 24 godine, dolazi iz Niša, a već je postavila standarde kojima će mnogi tek težiti.
23. 10. 2025. u 17:00
HRABROJ VANJI SPAS U ITALIJI: Teško bolesnoj tinejdžerki iz Pančeva potrebna podrška za dalje lečenje
IMA osamnaest godina. Navija za Partizan, igra odbojku a planirala je dasledećeg leta upiše fakultet. Ali, umesto odlazaka na tribine, treninga, izlazaka sa vršnjacima, pred Vanjom Mićanović iz Pančeva su se otvorila bolnička vrata i duga borba sa bolešću.
23. 10. 2025. u 14:11
NEVIDLJIVA, A MOĆNA ARMIJA: Ako volite prirodu, ovu izložbu morate obavezno da pogledate (FOTO)
U GALERIJI Prirodnjačkog muzeja u Beogradu, otvorena je izložba "Kroz svet insekata 2", autora Aleksandra Stojanovića i Miroslava Jovanovića (1967-2020), kakva do sada kod nas nije viđena. U 159 entomoloških kutija, smešteno je više od 13.500 prepariranih insekata, predstavnika 2.193 vrste.
22. 10. 2025. u 13:00
CRVENA ARMIJA OTVORILA KAPIJU SLOBODE BEOGRADU: 20.oktobra 1944. posle 1.278 dana okupacije nemački nasisti izbačeni iz prestonice
BEOGRADSKA strateška ofanzivna operacija Crvene armije, koja je sa sobom vodila i trupe poražene Bugarske, počela je forsiranjem Dunava 28. septembra 1944. godine. U Srbiji su joj su se pridružile jedinice Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije (NOVJ) u teškim borbama kojima je bio cilj presecanje komunikacionih pravaca nemačkih trupa koje su se povlačile iz Grčke i 20. oktobra 1944. posle 1.278 dana okupacije oslobođen je Beograd.
20. 10. 2025. u 17:00
"NOVOSTI", UZ MOJU ZORICU, LJUBAV DO KRAJA ŽIVOTA: Dragan Antić (81), penzionisani policajac, ne krije svoju strast
KRAJEM oktobra Dragan Antić, penzionisani policijski službenik, napuniće 82 godine, u istom mesecu kada naše "Večernje novosti" slave 72. rođendan. U šali kaže "ništa nije slučajno", ali priznaje da je njegova ljubav prema sportu dovela do toga da "Novosti" poput njegove životne saputnice Zorice budu, kako kaže, "ljubav do kraja života".
17. 10. 2025. u 16:13
Komentari (0)