Srbija

PRIKAZ KARANOVCA U 19. VEKU: U kraljevačkom muzeju predstavljena dvotomna knjiga „Popis stanovništva 1863.“

Goran Ćirović

02. 02. 2025. u 11:51

Na teritoriji Karanovca i okoline, danšnjeg Kraljeva, 1863. godine živelo je ukupno 37.875 stanovnika, od kojih 1.500 upravo u čaršiji Karanovac, pokazuju dvogodišnja istraživanja sabrana u dva toma knjige „Popis stanovništva 1963. godine 1-2“ čiji su autori dr Bojana Miljković Katić, viši naučni saradnik Istorijskog instituta u Beogradu i Nemanja Trifunović, kustos kraljevačkg muzeja.

ПРИКАЗ КАРАНОВЦА У 19. ВЕКУ: У краљевачком музеју представљена двотомна књига „Попис становништва 1863.“

Narodni muzej Kraljevo

Kako se moglo čuti na predstavljanju ovog izdanja u Narodnom muzeju u Kraljevu, reč je o priređenim istorijskim izvorima prvog reda – popisu ljudstva, nepokretnosti i prihoda iz 1863. za teritoriju Karanovca, Karanovačkiog sreza i sela van njega, značajnim za demografsku, privrednu i društvenu istoriju Srbije u 19. veku.

Narodni muzej Kraljevo

 

- Za vreme druge vladavine kneza Mihala Obrenovića, 1863. vršila se centralizacija državne uprave i promena poreske politike. Dotadašnje oporezvanje, takozvana glavnica kao glavni porez, menjalo se porezom na imućnost, odnosno na imovinu i prihode. Ministar finansija Kosta Cukić, rođen u Karanovcu, predložio je izmenu zakona o porezu koji je podrazumevao popis stanovništva. Tako je, upravo popis iz 1863. najstarija, kompletno sačuvana evidencija stanovništva u Srbiji sa popisom muškarca, žena, dece i staraca, njihvog imovnog stanja i prihodma od deltnosti kojom su se bavili - kaže istoričar Nemanja Trifunovć, koautor knjige.

G.Šljivić

Nemanja Trifunović

Prema njegovim rečima, tadašnje seoske opštine činili su centralno i sela koja su mu gravitirala. Opština Lađevačka sa Lađevcima, Obrvom i Cvetkama tada je imala čak 1.700 stanovnika, oko 200 više i od čaršije Karanovacaž. U veća sela spadao je i Lazac koji je pripadao Trnavskom srezu, kao i Opština Kruševička sa selima Ribnica, Gotovac, Kovači i Žiča.

- Verujem da je ovo izdanje važan istorijski izvor za istoričare, zaljubljenike u istoriju i istraživače prilika u Srbiji tog vremena – dodaje Trifunović. - Osim toga, svakoko će biti i od velike pomoći onima koji žele da saznaju više o svom porodičnom poreklu.

DEMOGRAFIJA

- Zanmljivo je kada se pogleda popis iz 1863. za oblast Gokčanice, Brezne i sela studeničkog sreza Orlja glava, Milići i Mlanča. Tada su tu bile nastanjene takozvane porodične zadruge koje su brojale i po 30 članova u okviru jednog domaćinstva – nglašava istoričar Trifunović. - Ta planinska sela, sa rubnih područja današnje teritorije Kraljeva, 162 godine kasnije gotovo su prazna, bukvalno svedena na jednocifren broj domaćinstava.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi
Intesa banner
pogledaj sve

Drugi pišu

Pročitajte više

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

BESPLATNI PREGLEDI NA MAGNETNOJ REZONANCI: Specijalna bolnica u Vršcu dobija savremeni aparat, prvi u državnoj ustanovi u južnom Banatu
Srbija

0 3

BESPLATNI PREGLEDI NA MAGNETNOJ REZONANCI: Specijalna bolnica u Vršcu dobija savremeni aparat, prvi u državnoj ustanovi u južnom Banatu

SPECIJALNA bolnica za psihijatrijske bolesti "Dr Slavoljub Bakalović" na jesen će dobiti magnetnu rezonancu, čime će postati jedina državna zdravstvena ustanova u južnom Banatu, koja će u svom sastavu imati taj neinvanzivni dijagnostički aparat. Za pacijente iz celog regiona to znači da više neće morati da idu u bolnice u Beogradu i Novom Sadu, ili da skupo plaćaju takve preglede kod privatnika, jer će ubuduće u Vršcu to moći da urade besplatno, samo uz uput.

15. 08. 2025. u 15:23

Politika
Tenis
Fudbal
ZAPAD GLEDA I NE VERUJE: Evo šta je upravo uradilo preko 210.000 Rusa

ZAPAD GLEDA I NE VERUJE: Evo šta je upravo uradilo preko 210.000 Rusa