Srbija

NOVI SJAJ STAROG KVARTA: Napreduje uređenje Almaškog kraja, najstarijeg dela Novog Sada

Zdravko Grumić

28. 04. 2025. u 06:15

PRVA faza urbanističko-arhitektonskog uređenja Almaškog kraja privodi se kraju, tako da su sve vidljiviji obrisi onoga što donosi detaljna obnova tog najstarijeg dela Novog Sada, nastalog u drugoj deceniji 18. veka.

НОВИ СЈАЈ СТАРОГ КВАРТА: Напредује уређење Алмашког краја, најстаријег дела Новог Сада

Kako ističu u gradskom Zavodu za zaštitu spomenika kulture, uređenje Almaškog kraja je po mnogu čemu jedinstven projekat. To potvrđuju i redovne sednice kolegijuma stručnjaka, a na jednoj je prisustvovao i gradonačelnik Žarko Mićin.

- Uređenje Almaškog kraja jedan je od najvažnijih projekata za Novi Sad. To nije običan kvart. U njegovim ulicama sačuvana su najstarija sećanja na nastanak našeg grada i njegovim uređenjem potvrđujemo da ćemo duh ljudi koji su postavili temelje Novog Sada sačuvati za buduće generacije.

Almaškom kraju biće vraćeni kamena kocka i fenjeri, obnavljena kanalizacija. Imaće nove zalivne sisteme, toplovod, javnu rasvetu i zelenilo... Posebna pažnja poklanja se obnovi kuća i ulica u kojima su rođeni ili su živeli čuveni Novosađani - Almašani poput slikara Arsenija Teodorovića, Nikole Aleksića, Petra Dobrovića i drugih.

U najstarijem delu Novog Sada takođe su živeli i muzičari Isidor Bajić i Marko Nešić, glumci Jefta Dušanović i Pera Dobrinović, književnici Đorđe Popović Daničar, Milan i Radivoj Kašanin, arhitekta Nikola Dobrović i druge ličnosti.

U Almaškom kraju i danas postoji Ulica Koste Hadžija mlađeg, osnivača FK Vojvodine. Novo ruho dobija i Ulica zlatne grede, koju je Vasa Stajić nazvao ulicom "srpske inteligencije". U njoj su rođeni Jovan Jovanović Zmaj i Đura Daničić, a bila je i mesto stanovanja brojnih intelektualaca.

Almaški kraj je, zabeležili su hroničari, nastao pre tri veka kada su se na njegovu Podbaru, u potrazi za boljim životom, 1717. godine doselili meštani kompletnog sela Almaša, koje se nalazilo u blizini današnjeg Temerina. Ostavivši ognjišta na močvarnom zemljištu, oni su sa pokućstvom u zaprežnim kolima doneli u tadašnji Petrovaradinski šanac svoje običaje i tu, na prostoru između sadašnje zgrade Matice srpske i Almaške crkve, formirali naselje. Prvo su ga naseljavali ratari, a početkom 20. veka u Almaški kraj stiže i prvo građanstvo.

Crkva

STANOVNICI dela novosadske Podbare su krajem 18. veka sagradili novu Almašku crkvu u stilu ranog klasicizma, koja je osvećena 1797. godine. Od tada je to najveći pravoslavni hram u Novom Sadu. Drvorez je radio Aksentije Marković, a ikonostas i zidno slikarstvo Arsenije Teodorović.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije