GENERALU MILOJKU LEŠJANINU POSVEĆENA KNJIGA: Znameniti oficir (1830-1896) vojevao za oslobođenje Srbije od Turaka (FOTO)

IZ ŠTAMPE je ovih dana izašla knjiga autora Mladena Stevića koja govori o jednom od znamenitih i pomalo zaboravljenih srpskih oficira koji je obavljao najviše dužnosti u ratovima protiv Turaka za oslobođenje i nezavisnost Srbije, predvodeći Timočku vojsku i Moravski korpus.

Izvor: Foto: Privatna arhiva

Snagu i energiju da proslavi svoj narod crpeo je na obroncima Babe, planine nadomak Paraćina, gde se nalazi i Lešje, njegovo rodno selo. Milojko je bio najizrazitiji predstavnik prve generacije polaznika Artiljerijske škole – preteče Vojne akademije Kraljevine Srbije. Jedan od deset oficira koji su tu stekli znanja i kasnije obavljali dužnost načelnika Generalštaba srpske vojske. A bio je i ministar vojni.

Mladen Stević, oficir u penziji, na više od 260 stranica sumirao je sva raspoloživa saznanja o Milojku Lešjaninu do kojih je došao koristeći uglavnom dokumentaciju Vojnog arhiva, ali i digitalizovanu građu sa sajtova različitih biblioteka...

- Živeo je u vreme kralja Milana i kralja Aleksandra Obrenovića, tečno je govorio nemački i francuski, a služio se ruskim jezikom. Osim što je pitomcima predavao šest predmeta u Artiljerijskoj školi, koju je i sam završio, u tri navrata bio je i njen upravnik. U Pruskoj je stekao dodatno vojno obrazovanje nakon čega je i postavljen za profesora. Najzaslužniji je za oslobođenje Niša 1878. godine. Naime, kralj Milan ga je ovlastio da pregovara sa turskim pašama i zahvaljujući tome Turci su predali Niš srpskoj vojsci, zbog čega je Lešjanin nagrađen činom generala, a danas jedna od glavnih ulica u Nišu nosi njegovo ime – napominje Stević.

Izvor: Arhiv Vojno-istorijskog instituta

Milojko je imao sjajnu vojničku karijeru. Kao začetnik srpskog elitnog starešinskog kadra smatran je najobrazovanijim oficirom iz druge polovine devetnaestog veka. Nošen rodoljubivom osećanjima, bio je snažan, sposoban, tačan i revnostan u vršenju službe, te pripada delu najzaslužnijih vojskovođa stare srpske vojske – ističe se još u monografiji o ovom paraćinskom generalu.

Kroz osam poglavlja knjige, uključujući i priloge, autor obrađuje podatke o školovanju, usavršavanju, unapređenjima i odlikovanjima koje je general dobio, o njegovom učešću u srpsko-turskim i Srpsko-bugarskom ratu, prenosi svedočenja očevidaca i ratne uspomene i sećanja... Nažalost, kako ističe prof. dr Miloje Pršić, jedan od recenzenata izdanja, o Milojku Lešjaninu - profesoru, komandantu, ministru i diplomati ima veoma malo radova.

- Upravo kao dobar znalac istorije oslobodilačkih ratova srpskog naroda u 19. i 20. veku, Mladen Stević ispravlja tu nepravdu, pa svojom monografijom popunjava praznine i koriguje „greške“ i naučnika i oficira koji baštine rezultate i pobede Milojka Lešjanina u ratovima protiv otomanskih osvajača 1876/78. godine - naglašava Pršić.

Foto: Z. Rašić

Milojko Lešjanin preminuo je u Beogradu na svoj 66 rođendan, 15. februara 1896. godine, pa je monografija štampana  povodom predstojećeg jubileja – 130 godina od njegove smrti i aktuelnog jubileja - 650 godina od prvog pominjanja Paraćina pod nazivom Parakinov brod. Nakon knjige o generalu Gojkoviću, Lešjanin je drugi general o kom je Stević objavio knjigu. Zanimljivo je da je Ilija Gojković ratovao u jedinicama kojima je Lešjanin komandovao, te su se zajedno borili za oslobođenje Srbije od Turaka.

Izdavači knjige su paraćinsko Udruženje vojnih veterana i Narodna biblioteka „Dr Vićentije Rakić“.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije